80. rocznica wyzwolenia Bredy 

 

W dniach od 25 do 27 października delegacja naszej szkoły brała udział w obchodach 80.rocznicy wyzwolenia Bredy przez 1. Dywizję Pancerną pod dowództwem generała Stanisława Maczka. Breda - miasto Brabancji Północnej - do dziś określana jest jako najbardziej polska miejscowość w Holandii. Podczas drugiej wojny światowej była ważnym węzłem komunikacyjnym, dlatego Niemcy - okupujący Holandię od maja 1940 r. - utworzyli w niej silny bastion obrony przed atakiem wojsk alianckich. Tymczasem przez Bredę wiodła najkrótsza droga do opanowania ujścia Mozy, co było jednym z zadań dywizji polskich pancerniaków. Polacy zdobywając miasto starali się wyrządzić jak najmniejsze straty wśród ludności cywilnej i zabudowie zabytkowej miasta.

 

Uroczystości rozpoczęły się w piątek po południu. Wówczas na Polskim Honorowym Cmentarzu Wojskowym przy Ettensebaan w Bredzie, przy Memoriale gen. Maczka nastąpiło odsłonięcie pomnika dowódcy 1. Dywizji Pancernej. Wieczorem w Theater De Bussel w miejscowości Oosterhout odbył się koncert Orkiestry Wojskowej z Żagania.

 

Sobotnie uroczystości rozpoczęły się na Polskim Honorowym Cmentarzu Wojskowym w Oosterhout, gdzie spoczywa 30 żołnierzy 1. Dywizji Pancernej. Podczas uroczystości obecny był weteran 1 Polskiej Dywizji Pancernej kpt Eugeniusz Niedzielski. Władze Polski w tej podniosłej uroczystości reprezentował szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Lech Parell, dowódcy sił zbrojnych w Polsce, przedstawiciel Senatu RP w osobie Grzegorz Schetyny. Uczczenie pamięci poległych żołnierzy odbyło się w obecności licznie zebranych członków organizacji stowarzyszeń i instytucji kultywujących pamięć o żołnierzach 1 Polskiej Dywizji Pancernej. Czuliśmy się zaszczyceni faktem, iż mogliśmy na forum międzynarodowym wziąć udział w ceremonii złożenia kwiatów pod pomnikiem poległych maczkowców.

 

Po  południu rozpoczęły się uroczystości w Bredzie. Jednym z punktów była parada starych pojazdów wojskowych, z udziałem dzieci z Wolsfar w pobliżu Ijpelaar. Złożone zostały także kwiaty przed tablicą poświęconą żołnierzom gen. Maczka. Przez centrum miasta na GroteMarkt przeszła defilada Wojskowej Asysty Honorowej z Polski (w tym Orkiestry Wojskowej z Żagania), weteranów, harcerzy, młodzieży szkolnej i mieszkańców Bredy. Paradę zakończyło symboliczne bicie w dzwony na cześć polskich wyzwolicieli. Następnie odbył się przejazd weteranów z Bredy do WitteAnjerPerkje.

     

Sobotnie uroczystości zakończył mecz piłkarski poprzedzony wręczeniem medali Pro Patria. Piłkarze drużyny NAC Breda, która na co dzień kultywuje pamięć o gen. Maczku i jego żołnierzach wystąpili w specjalnych koszulkach z podobizną dowódcy 1. Dywizji Pancernej. Weteran 1. Polskiej Dywizji Pancernej kpt Eugeniusz Niedzielski rozpoczął mecz symbolicznym pierwszym podaniem piłki. Niezwykle wzruszającym momentem było rozmieszczenie na trybunach przez kibiców klubu ogromnego baneru z napisem “Pamiętamy”. 

   

Niedzielne uroczystości rozpoczęły się od mszy w Kościele Mariackim. Po mszy świętej uczczono pamięć maczkowców na Polskim Honorowym Cmentarzu Wojskowym Breda-Ginneken. Na tej nekropolii spoczywa 80 polskich żołnierzy, poległych na holenderskiej ziemi podczas II wojny światowej. Podczas uroczystości mieliśmy zaszczyt złożyć kwiaty i zamienić kilku słów z burmistrzem Bredy Panem Paulem Depla.

   

Ostatnim punktem obchodów 80. rocznicy wyzwolenia Bredy była uroczystość na największym w Holandii Polskim Honorowym Cmentarzu Wojskowym przy Ettensebaan w Bredzie. Cmentarz ten został utworzony w 1963 r. z inicjatywy lokalnych społeczników. Zgromadzone na nim są prochy polskich żołnierzy poległych w walkach o wyzwolenie Holandii. W nekropolii spoczywają głównie żołnierze 1 Dywizji Pancernej, lotnicy Polskich Sił Powietrznych i spadochroniarze z 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej. Na cmentarzu, zgodnie z własną wolą spoczął również zmarły w 1994 roku dowódca 1 Dywizji Pancernej, gen. Stanisław Maczek. Podczas wzruszającej ceremonii przedstawiciel władz polskich w osobie ministra spraw zagranicznych Radosław Sikorskiego przypomniał wkład Polaków w wyzwolenie Europy podczas II wojny światowej. Wielkim zaszczytem dla naszej delegacji były wybrzmienie słów Łańcut i Szkoła Podstawowa nr 3 podczas ceremonii składania kwiatów podczas międzynarodowej uroczystości.

  

Po zakończeniu uroczystości na zaproszenie Burmistrza Bredy udaliśmy się na bankiet, który podsumowywał trzydniowe obchody 80 rocznicy wyzwolenia Bredy. Podczas spotkania oznaczyliśmy medalami Przyjaciela szkoły Pana Paula Depla - Burmistrza miasta Breda oraz Pana StasSzawrowicza Prezesa Stowarzyszenia 1. Polskiej Dywizji Pancernej Niderlandy. Tym miłym akcentem zakończyliśmy nasz udział w uroczystościach. 

  

Pragniemy bardzo serdecznie podziękować wszystkim osobom, firmom i instytucjom, które umożliwiły nam reprezentowanie szkoły i miasta na tych podniosłych międzynarodowych uroczystościach. 

 

K. Puziewicz

 

      

  

   

  

 

dodano: 2024-11-04